همزمان با گسترش دموکراسی در جهان و پیدایش حکومت های دموکراتیک و تدوین نظام های حقوق بشری شکنجه رسمی نیز ممنوع شد اما به جای آن شکنجه سفید (شکنجه روانی و غیر فیزیکی) رواج پیدا کرد.
“شکنجه ” تاریخی به درازای زیست بشر روی کره خاکی دارد. این اقدام که امروزه طبق حقوق بین الملل عرفی و حقوق داخلی بسیاری از کشورها ممنوع شده، در گذشته تاریخی بشر امری بدیهی بوده و رواج گسترده ای داشته است.
هدف از شکنجه ها غالبا سیاسی بوده و به منظور آزار رساندن به مخالفان سیاسی و عقیدتی حکومت ها بوده است. شکنجه غالبا از سوی حکومت ها به عنوان ابزاری سیستماتیک و به منظور کنترل مخالفان و دگر اندیشان اعمال می شده است.
در قرون وسطا در کشورهای اروپایی ، شکنجه رواج گسترده ای داشته است و کلیسای کاتولیک و دولت های اروپایی که قدرت را قبضه کرده بودند مخالفان سیاسی و عقیدتی خود را با ابزارهای مختلف شکنجه می کردند.
همزمان با گسترش دموکراسی در جهان و پیدایش حکومت های دموکراتیک و تدوین نظام های حقوق بشری شکنجه رسمی نیز ممنوع شد اما به جای آن شکنجه سفید (شکنجه روانی و غیر فیزیکی) رواج پیدا کرد.
از همین رو در بند ۱ ماده ۱ کنوانسیون بین المللی منع شکنجه که در سال ۱۹۸۴ و از سوی مجمع عمومی ملل متحد به تصویب رسید، در تعریف شکنجه چنین آمد : ” شکنجه به هر عمل عمدی که در اثر آن درد یا رنج شدید جسمی یا روحی علیه شخصی به منظور کسب اطلاعات یا گرفتن اقرار از او یا از شخص ثالث اعمال شود، اطلاق می‌گردد.
همچنین تنبیه شخصی به خاطر عملی که وی یا شخص ثالثی انجام داده یا احتمال انجام آن می‌رود یا تهدید و یا اجبار او یا شخص ثالث، یا تنبیه شخص به هر دلیلی که مبتنی بر هر نوع تبعیض باشد شکنجه تلقی می‌گردد.”
همچنین شکنجه بر اساس ماده ۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۷ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی امری ممنوع تلقی شده است.
تصاویر زیر ابزارهایی است که در قرون وسطا و در زمان سلطه کلیسا بر اروپا به منظور اعتراف گیری و آزار و در نهایت کشتن مخالفان سیاسی و عقیدتی و دگراندیشان مورد استفاده قرار می گرفته است.
۱- تابوت زنده به گور کردن
این تابوت که در شهر نورنبرگ آلمان و در قرون وسطا ساخته شده حاوی میخ های تیزی است و فرد محکوم داخل آن قرار داده می شده است تا بمیرد. این تابوت به نحوی طراحی شده بود که صدای جیغ و فریاد محکوم از داخل آن به بیرون درز نمی کرد وامکان خلاصی فرد از آن غیر ممکن بود. محکومان آن قدر در داخل این تابوت می ماندند تا می مردند.
۲- گیوتین
یکی از معروف ترین و شناخته شده ترین ابزارهای مجازات در اروپا بوده است. گیوتین دارای یک تیغ بسیار برنده و سنگین بوده است که گردن محکوم در زیر آن قرار می گرفته و به محض رها شدن آن، سر از گردن فرد محکوم جدا می شده است. این دستگاه در سال ۱۷۸۹ و در زمان انقلاب فرانسه از سوی دکتر ژوزف گیوتین فرانسوی اختراع و در مقابل نمايندگان مجلس انقلاب فرانسه به نمايش گذاشته شد.
دو سال بعد مجلس فرانسه تصویب کرد کليه محکومان به مرگ در فرانسه باید سرشان با اين وسيله قطع شود. آخرین مجازات اعدام با گیوتین در فرانسه در سپتامبر سل ۱۹۷۷ و در مورد یک مرد جنایت کار که زنی را به شیوه ای وحشیانه مورد تجاوز قرار داده و کشته بود به مورد اجرا در آمد. یک نویسنده کانادایی به نام ” جرمی مرکر” در کتابی با عنوان ” زمانی که گیوتین سقوط کرد” (When the guilltine fell) ماجرای آخرین حکم اعدام با گیوتین را شرح داده است.
۳- دستگاه سر خرد کن
این دستگاه روی سر فرد قرار داده می شد و به مرور و در اثر افزایش فشار آن، جمجمه سر محکوم خرد می شد. این دستگاه به گونه ای عمل می کرد که نخست آرواره و فک محکوم را خرد می کرد سپس چشم های محکوم در اثر فشار از حدقه بیرون می زد و در نهایت در مرحله آخر جمجمه فرد خرد می شد.
۴- پنجه گربه
این دستگاه فلزی کوچک روی دست شکنجه گر نصب می شد و برای وارد کردن ضربات کوچک و جدا کردن گوشت بدن محکوم از استخوان مورد استفاده قرار می گرفت.
۵- دستگاه برش زانو
۷- صندلی انگیزاسیون
از این صندلی که تمام قسمت های آن با میخ های تیز پوشیده شده است به منظور اعتراف گیری در چارچوب تفتیش عقاید مخالفان و دگراندیشان استفاده می شده است. بسیاری از روشنفکران و دانشمندان در قرون وسطا در اروپا در دادگاه های انگیزاسیون یا تفتیش عقاید محکوم به مرگ شدند .
یکی از معروف ترین نمونه های آن حکم دادگاه انگیزاسیون ایتالیا در فوریه سال ۱۶۰۰ میلادی علیه” جیوردانو برونو ” فیلسوف ایتالیایی بود که پس از گذراندن ۸ سال در سیاه چال های خوفناك، طبق حکم دادگاه این فیلسوف ایتالیایی در میدان “كامپو دی فیوری” شهر رم زنده زنده در آتش سوزانده شد.
۸- دستگاه فشار به گردن
گردن شخص تحت شکنجه در داخل میله فلزی این دستگاه قرار داده می شد و با فشار کم کم حالت خفگی به او دست می داد.
