دختر شش ساله من یک ماشین سوال پرسیدن است! چند روز پیش، ما در حال رانندگی از مدرسه به سمت خانه بودیم و دختر من سؤالات زیادی در مورد کهکشان و دنیا و ستاره ها از من میپرسید. یکی از سؤالهای دختر من این بود که "بزرگترین ستاره کل دنیا کدام ستاره است؟" بعد از این سؤال، یک جواب راحت به ذهن من رسید و گفتم: دنیا آنقدر بزرگ است که امکان ندارد ما بتوانیم بزرگترین ستاره را پیدا کنیم. دختر من که از این جواب راضی نشده بود دوباره پرسید : بزرگترین ستارهای که تا حالا پیدا شده کدام ستاره است؟!
البته در آن لحظه من در داخل ماشین بودم و به اینترنت دسترسی نداشتم. ولی الان که به خانه برگشتم کمی تحقیق کردم و توانستم جواب این سؤال را پیدا کنم. برای همین تصمیم گرفتم که جواب را با شما هم در میان بگذارم.
قبل از اینکه مستقیم به جواب بپردازیم، بهتر است برای اندازهگیری مقیاس هم که شده، اندازه خورشید را بررسی کنیم. این ستاره آشنای ما دارای قطری حدود ۱.۴ میلیون کیلومتر است. این عدد آن قدر بزرگ است که برای ما سخت است تا بتوانیم به درستی آن را تصور کنیم. حدود ۹۹.۹ درصد تمام ماده موجود در منظومه شمسی در خورشید قرار دارد. در حقیقت شما میتوانید یک میلیون کره زمین را در داخل خورشید جای دهید.
ستارهشناسان از عبارت شعاع خورشیدی و جرم خورشیدی برای مقایسه ستارههای بزرگ و کوچک با خورشید استفاده میکنند، پس ما هم همین کار را انجام میدهیم. شعاع خورشیدی برابر ۶۹۰ هزار کیلومتر و جرم خورشیدی برابر ۱۰۳۲ × 2 کیلوگرم میباشد. این یعنی ۲,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ کیلوگرم!
یک ستاره بزرگ و معروف در کهکشان ما اتاکارینا (Eta Carinae) است که در فاصله ۷۵۰۰ سال نوری از کره زمین قرار گرفته و جرمی برابر ۱۲۰ جرم خورشیدی دارد. این ستاره یک میلیون برابر خورشید درخشندگی دارد. بیشتر ستارهها، یک باد ستاره ای از خود منتشر میکنند که به مرور زمان باعث کم شدن جرم آنها میشود. ستاره اتاکارینا، آنقدر بزرگ است که هر سال حدود ۵۰۰ برابر جرم کره زمین از خود ماده متصاعد میکند. برای ستارهشناسان خیلی سخت است که با دقت زیاد مشخص کنند که مرز یک ستاره دقیقاً کجا تمام شده و بادهای ستاره ای از کجا شروع میشوند.
پس بهترین جوابی که ستارهشناسان در حال حاضر دارند این است که شعاع اتاکارینا، ۲۵۰ برابر شعاع خورشید است.
و یک نکته جالب توجه این است که احتمال داده می شود که ستاره اتاکارینا در آینده نزدیک به صورت یکی از خارقالعاده ترین ابرنواخترهایی که تا به حال بشر به چشم خود دیده است منفجر بشود.
یکی دیگر از ستاره های خیلی بزرگ، ستاره آر۱۳۶ای۱ (R136a1) است که در ابر ماژلانی بزرگ قرار گرفته است. البته صحبت و اختلاف نظر زیادی در این مورد وجود دارد، ولی این ستاره ممکن است ۲۶۵ برابر جرم خورشید، جرم داشته باشد. جرم بسیار زیاد این ستاره، تبدیل به یک معما برای ستارهشناسان شده است، برای اینکه طبق تئوری، بزرگترین ستاره ها، ستارههای بودند که در دنیای اولیه، زمانی که هیدروژن و هلیوم باقیمانده از انفجار بزرگ متراکم شده و هسته ستارهها را تشکیل میدادند، ایجاد شده و جرمی حداکثر معادل ۱۵۰ برابر جرم خورشید داشتند. جواب این معما میتواند این باشد که ستاره R136a1، احتمالاً از ترکیب چندین ستاره بزرگ با هم ایجاد شده است. و نیازی به گفتن نیست که ستاره R136a1، قرار است در آینده نزدیک به صورت یک فرانواختر منفجر شود.
بزرگترین ستاره ها
از لحاظ بزرگی، بیایید نگاهی به اِبط الجوزا (بتلگئوس Betelgeuse) که ستاره ای آشنا واقع در شانه جبار است بیندازیم. این ابرغول سرخ دارای شعاعی برابر ۹۵۰ تا ۱۲۰۰ برابر شعاع خورشید است.
بزرگترین ستاره ها
از این بزرگتر، ستاره ویوای سگ بزرگ است که یک ابرغول سرخ در صورت فلکی سگ بزرگ است که حدود پنج هزار سال نوری از کره زمین فاصله دارد. یکی از دانشمندان ستارهشناس دانشگاه مینه سوتا، اندازه این ستاره را ۱۵۴۰ برابر اندازه خورشید تخمین زده است.
بزرگترین ستاره ها
یک ستاره بسیار بزرگ دیگر، ستاره کی وای دجاجه (KY Cygni) است که در صورت فلکی دجاجه قرار گرفته است. این ستاره یکی از بزرگترین ستارههایی است که ما میشناسیم و قطری بیش از ۱۴۲۰ قطر خورشید دارد. علاوه بر این، این ستاره یکی از درخشانترین ستاره ها نیز میباشد و میزان درخشندگی آن حدود ۳۰۰ هزار برابر درخشندگی خورشید است. این ستاره در حدود پنج هزار سال نوری از کره زمین فاصله دارد.
بزرگترین ستاره ها
و در نهایت یکی از بزرگترین ستارههایی که در حال حاضر شناخته شده است ستاره یووای اسکوتی است که یک ابرغول سرخ در صورت فلکی سپر می باشد. شعاع این ستاره حدود ۱۷۰۸ برابر شعاع خورشید تخمین زده میشود.
بزرگترین ستاره ها
ولی بیایید به سؤال اصلی بازگردیم. بزرگترین ستاره در همه دنیا کدام ستاره است؟ قاعدتاً، در حال حاضر، پیدا کردن جواب این سؤال برای ما غیرممکن خواهد بود، به این دلیل که دنیا یک مکان بسیار بزرگ است و برای ما امکان ندارد که بخواهیم همه گوشههای آن را بررسی کنیم. البته پس از بررسیهای دیگری که انجام گرفته شده، مشخص شده است که بزرگترین ستارهها، ستارههای سرد هستند. بهطور مثال دمای سطحی ستاره ویوای سگ بزرگ فقط ۳۵۰۰ درجه کلوین است (دمای سطحی خورشید برابر شش هزار درجه کلوین است)
یک پاسخ
دختر شش ساله من یک ماشین سوال پرسیدن است! چند روز پیش، ما در حال رانندگی از مدرسه به سمت خانه بودیم ………………
جدی؟؟ خب دوست عزیز وقتی میای کپی کنی یک مطلبو حداقل یکم وقت بزار مرتبش کن و یه همچین قسمت هاییش رو حذف کن.
اما بازم ممنون.