موضوعات

مهارت های زندگی (۳) / فصل اول؛ ضرورت و اهمیت (قسمت سوم ؛ از تولد تا امروز)

مهارت زندگی1

” داشتن زندگی شاد، مؤفق و مؤثر، آرمانی است که در هر زندگی می‏ توان به دنبال کسب آن بود. تحقق این آرمان زمانی میسر است که زمینه برای آموزش و به‏ کارگیری مهارت‏ های زندگی آماده شود. “

مبحث: فرهنگی پرورشی

عنوان اصلی: مهارت های زندگی

عنوان فرعی: ضرورت و اهمیت

عنوان فرعی تر : از تولد تا امروز

    شاید در دهه های گذشته به دلیل ساده تر بودن وپیش پینی پذیر بودن، زندگی اجتماعی و کارآمد ی الگو پذیری از والدین و حتی نسل های قبل تر از آن، این مهارتها به سادگی در طی رشد آموخته شده و نیازی به آموزش مستقیم آنها احساس نمی شد، اما امروز آموزش مستقیم مهارت های زندگی به عنوان بخشی مهم و کلیدی در جامعه پذیری افراد جامعه در سراسر دنیا مطرح است.

داشتن زندگی شاد، مؤفق و مؤثر، آرمانی است که در هر زندگی می‏ توان به دنبال کسب آن بود. تحقق این آرمان زمانی میسر است که زمینه برای آموزش و به‏ کارگیری مهارت‏های زندگی آماده شود. این همان انگیزه‏ای بود که در سال ۱۹۷۹ “دکتر گیلبرت بوتوین”را به انجام اقداماتی در زمینه‏ ی آموزش مهارت‏های زندگی واداشت. وی در آن سال، مجموعه‏ ی آموزش مهارت‏های زندگی را برای دانش‏ آموزان کلاس هفتم تا نهم تدوین کرد که با استقبال فراوان متخصصان بهداشت روان مواجه شد. برنامه‏ ی آموزشی “بوتوین”به نوجوانان یاد می‏داد که چگونه با استفاده از مهارت‏های رفتار جرأتمندانه، تصمیم‏ گیری، و تفکر نقاد، در مقابل وسوسه یا پیشنهاد سوء مصرف مواد از سوی هم‏سالان، مقاومت کنند.هدف او طراحی نوعی برنامه‏ ی واحد پیشگیری اولیه بود. مطالعات بعدی نشان داد که این برنامه در پیشگیری اولیه ‏ی چندین نوع مواد مخدر از جمله سیگار، موفق بوده است.

هم‏چنین آموزش مهارت‏های زندگی در صورتی به نتایج مورد‏نظر ختم می‏شود که همه‏ی مهارت‏ها به فرد آموخته شوند. این تجربه ‏ی موفق سرآغاز تحولی در رابطه با آموزش مهارت‏های زندگی در دنیا شد. در این اقدامات، ارتقای سازگاری فرد ابتدا با خویش، و سپس با دیگران و محیطی که در آن زندگی می‏ کند، تعقیب شده است. هم‏چنین، این مهارت‏ها به فرد می‏ آموزند که در طول زندگی، به‏ ویژه در موقعیت‏های پر خطر، چگونه عاقلانه و صحیح رفتار کند.

در ایران نیز آموزش مهارت‏های زندگی در قالب طرح‏های پژوهشی و مطالعات گوناگون، مطرح شده است. در اغلب این مطالعات و آموزش‏ها، نوجوانان بیش از سایر افراد در رده‏ های گوناگون مورد توجه قرار گرفته‏ اند. حال آن‏که تجربه‏های کشورهای دیگر نشان می‏دهد، بهترین سن برای آموزش، ۶ تا ۱۶ سالگی است؛ به‏طوری که آموزش جهانی مهارت‏های زندگی، قبل از دوران دبستان شروع و به تدریج کامل‏تر می‏شود و سعی بر این است تا به گونه‏ای برنامه‏ریزی شود که با شرایط فرهنگی و اجتماعی هر جامعه هماهنگ باشد.

اما آن‏چه در هر یک از دوره‏ ها و مطالعات انجام شده غیرقابل انکار است، ضرورت توجه همه‏ جانبه به مهارت‏ های زندگی، مشمول کردن همه‏ ی افراد در این آموزش و نیز استمرار آن است. از سوی دیگر، جدا کردن مقوله ایی به نام مهارت‏های زندگی از سایر محتواهای آموزشی، اقدامی است که به کاهش تحقق اهداف مورد‏نظر در این رابطه و نیز عدم استمرار در به‏ کارگیری آن توسط مخاطبان می‏ انجامد. از این‏رو، لزوم توجه ویژه و جدید به آموزش و فراگیری مهارت‏های زندگی در مدرسه‏ ها احساس می‏شود. اولین قدم در این راستا، شناسایی و آگاهی یافتن از انواع مهارت‏های مربوط به این آموزش است.

———————————————————————————————————

*منبع: 

– معاونت دانشجویی و فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی (HTTP://WWW.NKUMS.AC.IR)باانتخاب و ویرایش مختصر

– رشد آموزش ابتدایی، دوره‏ ی ۱۳، شماره‏ ی ۱، مهر

* انتخاب وساماندهی مجدد محتوا، دسته بندی و عنوان دهی به مطلب ، توسط ؛ دفترمشاوره موسسه فرهنگی دانش(ج – ابراهیمی)

 

دیدگاه‌های این مطلب