ما ایرانیان هر ساله در تاریخ 30 آذر جشنی به یاد ماندنی در کنار خانواده و دوستانمان می گیریم.
تاریخ شب یلدا:
نام این جشن یلدا است شاید تا به حال برایتان سوال پیش امده باشد که: مبدا شروع این جشن کجای تاریخ زیبای ایران است؟
شب یلدا حدودا از تاریخ ۵۰۲ قبل از میلاد در زمان حکومت داریوش اول به تقویم پر شکوه ایرانیان راه یافت و از آن زمان در این تاریخ این جشن برگزار می شود.
یلدا واژهای سُریانی به معنای زایش و تولد است. زبان سریانی زبانی باستانی میان مسیحیان بوده است.دانشمندان ایرانی این شب را با نام میلاد خورشید نیز میشناسند.
شب چله یعنی چه؟
شب چله در حقیقت همان شب یلدا است. چون از فردای این شب، چله بزرگ یا سرمای زمستان آغاز میشود به آن شب چله میگویند.
تاریخ شب یلدا را در کتیبه ای سفالی که شاید تقویم باستانی آن دوران بوده به ۷۰۰۰ سال پیش ارجاع میدهد.
شب یلدا را به دو دلیل جشن میگیرند:
۱)پیروزی روشنایی و نور بر ظلمت و تاریکی
۲)شب تولد مهر و میترا (خورشید) و آغاز خلقت
کتیبه ای سفالی که تاریخ یلدا روی ان نوشته شده است:
نظر علم نجوم درباره ی شب یلدا
با دیدن فیلم زیر این مفهوم را بهتر درک میکنید:
آداب و رسوم
آداب و رسوم شب یلدا در طول زمان تغییر چندانی نکرده است حال بهتر است با آن ها بهتر آشنا شویم:
آتش
قدیم دور کرسی مینشستند, قبلتر از آن دور آتش جمع میشدند و الان بخاریها مجلس را گرم میکنند. آتش در گذشته نماد خورشید بود و برپا کردن آتش به خاطر پاسداشتش انجام میشده است.
مثلگویی یا قصهخوانی در شب یلدا
در این شب به یاد ماندنی بزرگ خانواده از حافظ فالی به یادگار میگیرد و آن را بلند برای همه میخوانند، در بعضی خانواده ها رسم دیگری نیز وجود دارد که بزرگترها داستانی برای جوانان تعریف میکنند.
میوههای شب یلدا
میوهها جزئی اصلی از سفره یلدا هستند. در این سفره نقش اصلی را میوههای سرخ رنگ بر عهده دارند. رنگ سرخ این میوهها نماد خورشید است.
انار:
انار میوه اصلی سفره شب یلدا ست. آنها این معنا را از دانههای زیاد آن دریافت میکردند همچنین انار به خاطر رنگ قرمزش نماد شادی و خورشید است.
هندوانه:
هندوانه هم مثل انار میوه ویژه سفره یلدا است. باید گفت که همه میدانیم هندوانه میوهای تابستانی است؛ پس هندوانه علاوه بر سرخیش نمادی از خورشید است و یادآور گرمای تابستان و حرارت است.
آجیل شب یلدا
در این شب مهمتر از شام، تنقلات و آجیل مخصوص شب یلدا ست. در گذشته که نگهداری طولانی مدت میوهها راحت نبود؛ خیلی از میوهها را برای نگهداری و مصرف در فصلهای دیگر، خشک میکردند.
لازم به ذکر است که در اطراف دنیا این شب را جشن میگیرند کشور هایی همچون: (افغانستان-تاجیکستان-پاکستان-شرق آسیا-اسکاتلند)
-حال این نشریه با چند بیت تمام میکنیم:
سعدی در این باره میگوید:
«بر آی، ای صبح مشتاقان اگر هنگام روز آمد»
«که بگرفت این شب یلدا ملال از ماه و پروینم»
در جایی دیگر:
«هر که مجموع نباشد به تماشا نرود/یار با یار سفر کرده به تنها نرود»
«بادِ آسایش گیتی نزند بر دل ریش/صبح صادق ندمد تا شب یلدا نرود»
0 دیدگاه