ضرورت برنامه ریزی درسی با نام فطرت گرایی توحیدی
در دوره پیش دبستان، رویکردهای مختلفی مطرح است و هر رویکردی مزه خاص و آثار و پیامدهای خاص خود را دارد و اگر بخواهیم دوره پیش دبستان را برنامهریزی کنیم راهی جز این نداریم که برنامهریزی درسی را بر یک دیدگاه اسلامی بومی به نام «فطرتگرایی توحیدی» مبتنی کنیم.
رویکرد فطرتگرایی توحیدی، ریشه در اسناد تحولی دارد. اگر قرار است یک صراط برای تعلیم و تربیت تعریف کنیم، این صراط باید بر پایه اسناد تحولی خودمان باشد، ضمن این که از تجارب و رویکردهای سایر کشورها نیز باید بهرهمندی لازم را داشته باشیم. بنابراین دوره پیش از دبستان باید بر پایه فطرت الهی کودک، مورد توجه قرار گیرد و رویکرد برنامهریزی درسی فطرت مدار، مورد عنایت قرار گیرد.
سرشت و فطرت انسان در دوره پیش دبستان، دارای ویژگیهای دلالتگر و الهامبخشی است. فطرت انسان در دوره کودکی، مدفون است. من واژه «دفینه» را در ارتباط با کودک، واژه قابل تأملی میدانم. ما باید در مواجهه با این دفینه تمام ابراز و تلاشمان را به کار گیریم و اجازه ندهیم این دفینه آسیب ببیند.
اصول حاکم بر برنامهریزی دوره پیش از دبستان
باید از قواعد و اصول خاصی پیروی کرد تا کودک رشد کند. اصل اول این است که ما کودک را «امانت الهی» تلقی کنیم. خداوند کودک را به من و شما امانت داده است و ما باید به او رسیدگی کنیم و در امانت، خیانت نکنیم. معنای عدم خیانت در امانت این است که تعلیم و تربیت خود را در مدار فطرت و در مدار قابلیتهای ذاتی او قرار دهیم.
اصل دوم، توجه به «طبیعت کودک» است. اگر ما به طبیعت کودک نرسیم هرگز نمیتوانیم تماشاگر شکوفایی فطرت او باشیم، زیرا در دوره کودکی، فطرت مانند یک بذر در دل طبیعت، پنهان است و آنچه که محیط است، طبیعت است و آنچه که محاط است، فطرت است؛ بنابراین باید به طبیعت توجه کرد. طبیعت کودک، همین بازیها، جست و خیزها و فعالیتهای گوناگونی است که ما در کودکان ملاحظه میکنیم که من آن را با اصل سوم، یعنی «اصل بازی، نشاط، خلاقیت و آزادی عمل»، ترکیب میکنم. بنابراین ما باید دنبال برنامه درسی بازی محور باشیم که در آنجا آزادی کودک، اصالت دارد.
«لزوم مربیان تربیت شده و با صلاحیت» را اصل چهارم است. اگر ما در دوره پیش از دبستان، مربیان تربیت شده خوبی نداشته باشیم، برنامه درسی ما به نتیجه خوبی نائل نخواهد شد. سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، باید بحث آمادهسازی مربیان تربیت شده را بهعنوان یک راهبرد و برنامه اصلی، مد نظر قرار دهد زیرا برنامهریزی دوره پیش از دبستان، به طور ذاتی با یک معلم با صلاحیت، ادغام و الصاق شده است.
هر قدر مراکز تربیتی کودکان زیر 7 سال با وضع زندگی آنها در داخل خانه، شبیهتر باشد، آن مرکز موفقتر است. پس باید بین برنامه درسی خانه با برنامه درسی دوره پیش از دبستان، انطباق کامل برقرار شود.
خوشبختانه اسناد بالادستی مدون و خوبی داریم که لازم است بناهای تعلیم و تربیت را بر مبانی آن استوار کنیم و بحث تحول، مخصوصاً در دوره پیش دبستان را با جدیت بیشتری، دنبال کنیم.
——————————————————————————————————————————
حسن ملکی معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی
همایش ملی نظام تربیت اَوان کودکی؛ چشمانداز، تجارب و استلزامات در 27 تیرماه با موضوعات حکمرانی دورهی اَوان کودکی: تجارب ملی و جهانی؛ مبانی نظری، اصول و اهداف تربیت و مراقبت اوان کودکی: دیدگاههای ملی و جهانی، نقد دیدگاهها؛ برنامهها، الگوها و روشهای تربیتی و مراقبتی؛ تربیت مربی و نیروی انسانی مورد نیاز؛ مکان، فضا و تجهیزات مناسب برای تربیت و مراقبت کودکان؛ عوامل سهیم و مؤثر: خانواده، فضای مجازی و رسانهها؛ محورهای سخنرانیهای این همایش بود.
ماخذ : https://www.medu.ir/fa/news/item/1629142/?ocode=100010876
ویرایش توسط دفترمشاوره موسسه فرهنگی دانش
#آموزش_و_پرورش#تعلیم_و_تربیت#پرورشی#آموزشی#آموزش_و_پژوهش#مهارت
#بهداشت_و_سلامت#بهداشت_روانی#دوره_دبستان#دوره_کودکی#شناخت_و_یادگیری
#همایش_ملی_نظام_تربیت_اَوان_کودکی_چشمانداز_تجارب_و_استلزامات
#دفترمشاوره_موسسه_فرهنگی_دانش
آخرین دیدگاهها