مهارت های زندگی (18) /فصل سوم؛ تعریف

«« بطور کلی مهارتهای زندگی عبارتند از: توانایی هایی که منجر به ارتقای بهداشت روان افراد جامعه، غنای روابط انسانی ، افزایش سلامت و رفتار های سلامتی در سطح جامعه می آورند. مهارتهاي زندگي شامل مجموعه اي از توانايي‌ها هستند كه قدرت سازگاري و رفتار مثبت و كارآمد را افزايش مي‌دهند . در نتيجه شخص قادر مي‌شود بدون اين كه به خود يا ديگران صدمه بزند ، مسئوليت‌هاي مربوط به نقش اجتماعي خود را بپذيرد و با چالش‌ها و مشكلات روزانه زندگي به شكل مؤثر روبه‌رو شود. برای نمونه؛ مهارت های زندگی به ما کمک می‌کنند تا با تکیه بر آن‌ها، بر استرس‌ها، فشارهای روانی، هیجان‌های منفی (خشم، حسد، نفرت و …) فایق آییم. »»

مبحث: فرهنگی پرورشی
عنوان اصلی: مهارت های زندگی
عنوان فرعی: تعریف

– سازمان جهانی بهداشت مهارتهای زندگی را چنین تعریف نموده است:
« توانایی رفتار سازگارانه و مثبت به گونه ای که فرد بتواند با چالش ها و ضروریات زندگی روزمره کنار بیاید». ( 1994WHO )

– یونیسف مهارتهای زندگی را به این صورت تعریف می کند:
« یک رویکرد مبتنی بر تغییر رفتار یا شکل دهی رفتار که برقراری توازن میان سه حوزه را مد نظر قرار می دهد. این سه حوزه عبارتند از : دانش ،نگرش، مهارتها. »»
تعریف یونیسف بر شواهد پژوهشی مبتنی است که نشان می دهد اگر در توانمند سازی افراد جامعه بحث دانش ، نگرش و مهارت به صورت تلفیقی مورد توجه قرار نگیرد، نتیجه مورد انتظار یعنی کاهش رفتارها ی پر خطر، به دست نمی آید. (یونیسف، 1999 ).

– بطور کلی مهارتهای زندگی عبارتند از:توانایی هایی که منجر به ارتقای بهداشت روان افراد جامعه، غنای روابط انسانی ، افزایش سلامت و رفتار های سلامتی در سطح جامعه می آورند.
مهارتهای زندگی هم به صورت یک راه کارارتقاء سلامت روانی و هم به صورت ابزاری در پیشگیری از آسیب های روانی – اجتماعی مبتلا به جامعه نظیر اعتیاد، خشونت های خانگی و اجتماعی ، آزار کودکان، خودکشی ، ایدز و موارد مشابه قابل استفاده است.

– همچنین؛ مهارتهای زندگی ابزاری قوی در دست متولیان بهداشت روانی جامعه در جهت توانمند سازی جوانان در ابعاد روانی – اجتماعی است. این مهارتها به افراد کمک می کنند تا مثبت عمل کرده و هم خودشان و هم جامعه را از آسیب های روانی – اجتماعی حفظ کرده و سطح بهداشت روانی خویش و جامعه را ارتقا بخشند.(1999 WHO)

– مهارت های زندگی توانایی هایی هستند كه به ما كمك می كنند تا در موقعیت های مختلف، عاقلانه و صحیح رفتار كنیم، به طوری كه با خود و دیگران سازگارانه ارتباط برقرار كرده و بدون توسل به خشونت بتوانیم مسایل پیش آمده را حل نماییم و ضمن كسب موفقیت در زندگی، احساس شادمانی داشته باشیم ( سایت تبیان ، تعریف مهارتهای زندگی توسط : aliahmadi2006 ).

– مهارتهاي زندگي شامل مجموعه اي از توانايي‌ها هستند كه قدرت سازگاري و رفتار مثبت و كارآمد را افزايش مي‌دهند . در نتيجه شخص قادر مي‌شود بدون اين كه به خود يا ديگران صدمه بزند ، مسئوليت‌هاي مربوط به نقش اجتماعي خود را بپذيرد و با چالش‌ها و مشكلات روزانه زندگي به شكل مؤثر روبه‌رو شود .

– محققان تأثير مثبت مهارتهاي زندگي را در كاهش سوء مصرف مواد ، استفاده از ظرفيت ها و توانمندي هاي هوشي و شناختي ، پيشگيري از رفتارهاي خشونت‌آميز ، افزايش خود اتكايي و اعتماد بنفس و … مورد تأييد قرار داده‌اند. همچنين آموزش اين مهارتها به عنوان يك روش عام پيشگيري از آسيب هاي فردي و اجتماعي مورد تأكيد بوده‌است.به ويژه در كاهش سوء مصرف مواد بر نقش كليدي مهارتهاي زندگي تأكيد مي شود .

– در مطالعه اسميت (2004) نشان داده شد كه آموزش مهارتهاي زندگي به‌طور قابل توجهي منجر به كاهش مصرف الكل و مواد مخدر در جوانان مي‌گردد. اسميت و گري (2005) نيز نشان دادند آموزش مهارتهاي زندگي اثر معني‌داري بر توانائيهاي رهبري و مديريت در جوانان دارد.

– فرايند نقش مهارت‌هاي زندگي در ارتقاي بهداشت روان را به شكل زير مي‌توان نشان داد :
يادگيري موفقيت آميز مهارتهاي زندگي ، احساس يادگيرنده را در مورد خود و ديگران تحت تأثير قرار مي دهد و علاوه بر اين كسب اين مهارتها نگرش ديگران را نيز در مورد فرد تغيير مي دهد . به همين خاطر كسب مهارت هاي زندگي هم شخص را تغيير مي دهد و هم محيط را ، و اين اصل دو سويه ، ارتقاي بهداشت روان را شتابي دوچندان مي بخشد .

– به طور کلی مهارت‌های زندگی توانایی‌هایی هستند که به ما کمک می‌کنند با تکیه بر آن‌ها بر استرس‌ها، فشارهای روانی، هیجان‌های منفی (خشم، حسد، نفرت و …) فایق آییم ( سایت تبیان ).