مشکلات و چالش‌های مدارس در حوزه انرژی برق و آب

مشکل آب و برق مدارس و چالش برای جریان یاددهی – یادگیری :
تصور مدرسه بدون آب و برق برای همه سخت است و بعید است که در چنین مدرسه‌ای جریان یاددهی – یادگیری به‌خوبی انجام شود. در اسناد جهانی و بین‌المللی آب و انرژی دو مقوله کاملاً مورد توجه هستند که بیشترین تأثیرات را در اکوسیستم دارند و نقش بسزایی در رفاه و امنیت جوامع دارند که اگر به‌درستی مصرف نشوند، می‌توانند مشکلات زیادی را برای جوامع به وجود آورند. ( 1 )

 استفاده از پنل های خورشیدی برای مدارس :
بسیاری از مدیران مدارس در خواست دارند تا برای مشارکت در تولید انرژی از فرصت پشت‌بام مدارس برای نصب پنل‌های خورشیدی و تولید انرژی برق موردنیاز مدارس استفاده شود. ( 2 )

بازنگری در الگوی مصرف مدارس به خصوص هنرستان ها :
برخی از مدارس ازجمله مدارس دو نوبته، مدارس شبانه‌روزی و مدارس فنی و حرفه‌ای و کاردانش با توجه به مصرف انرژی بیشتر از حد معمول، به دلیل زمان حضور دانش آموزان در مدرسه و یا نوع فعالیتی که دانش آموزان به آن درگیر هستند، نیاز به بازنگری در الگوی مصرف و اعلام تعرفه جدید دارند و نباید مانند مدارس عادی در نظر گرفته شوند. ( 3 )

 تفاوت الگوی مصرف مناطق گرمسیر با سردسیر :
در مسئله الگوی مصرف در مناطق گرمسیری و مناطق سردسیری باید متفاوت باشد که در حوزه گرمسیری کم‌وبیش بازنگری برالگوی مصرف انجام‌شده است ولی در مناطق سردسیری این الگو باید موردبازنگری و توجه قرار گیرد.( 4 )

صرف جویی در مصرف برق تغییر سیستم‌های روشنایی مدارس به لامپ‌های کم‌مصرف :
آموزش‌وپرورش با بیش از یک‌میلیون معلم و 15 میلیون دانش‌آموز قطعاً می‌تواند به گفتمان سازی‌های خوبی پیرامون چگونگی مصرف بهینه انرژی کمک کند.مهم‌ترین بخش اقتصاد رفتاری، اقتصاد مصرف است در همین راستا معاونان پشتیبانی استان‌ها درخواست کمک به هوشمند کردن کنترل آب و تغییر سیستم‌های روشنایی به لامپ‌های کم‌مصرف در مدارس را برای حفظ و مصرف بهینه این دو انرژی رادارند. ( 5 )

تقاضا برای بازنگری در تعرفه مصرف انرژی مدارس غیردولتی :
 اغلب مدارس غیردولتی در فضاهای مسکونی و به‌صورت استیجاری مشغول به فعالیت هستند بنابراین مشکل تعرفه دارند که تعرفه این مدارس در پرداخت هزینه‌های آب و گاز و به طورکلی مصرف انرژی همانند تعرفه فضاهای مسکونی است و به خاطر آنکه تراکم این مدارس به‌صورت تراکم خانگی از طرف وزارت نیرو در نظر گرفته می‌شود بنابراین نرخ مصرف به‌صورت تصاعدی بالا می‌رود. که با توجه به اینکه این مدارس در حدود 7 ماه است که تقریباً به‌صورت مجازی فعالیت دارند از شما درخواست بازنگری مجدد تعرفه و تراکم موردنیاز مدارس غیردولتی راداریم. ( 6 )

نیاز هنرستان به برق کارگاهی :
در هنرستان‌های غیردولتی هم با رشته‌های متنوع نیاز به برق کارگاهی است که چون آن‌ها هم اغلب به‌صورت استیجاری هستند. مشکل تعرفه و نرخ تصاعدی را دارند که امیدوارم مورد پیگیری قرار گیرد. ( 7 )

ملزم به بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساخت مدارس طبق سند تحول :
– در سند تحول بنیادین ملزم به بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساخت مدارس هستیم. برای اجرایی کردن دستورات سند تحول بنیادین دستورالعمل‌هایی را در 7 سرفصل تدوین کردیم و همکاران ما در طراحی فضاها همه این 7 سرفصل را اجرا می‌کنند. این دستورالعمل‌ها فقط مخصوص طراحی فضاهای جدید نیست بلکه برای آنکه همکاران فرهنگی و معلمان در جریان آن قرار بگیرند که چگونه می‌توان این کار را انجام داد و به سرانجام رسانید نیازمند یک کار فرهنگی و فرهنگ‌سازی جدی هستیم. ( 8 )

مراکز فرهنگی و هنری را مانند مدارس شامل مشمول معافیت نمایید :
– بسیاری از اردوگاه‌ها، دارالقرآن‌ها و کانون‌ها جزو بخش فعالیت‌های فرهنگی و هنری مدارس محسوب نمی‌شوند ولی ما در تمام این مکان‌ها مانند مدارس آموزش داریم و امیدواریم تدابیری اندیشیده شود که مشمول معافیت‌های مدارس شوند مخصوصاً در شرایط امروزی کرونا که قریب به 6 ماه است که در این مکان ها هیچ درآمد و هیچ مراجعه‌کننده‌ای نیست. ( 9 )

برگزاری اردوی شمیم نور برای بازدید از نیروگاه‌ها به هدف تقویت غرو ملی در دانش آموزان :
– امسال برای اولین بار اردویی را تحت عنوان اردوی شمیم نور برای دانش آموزان دوره ابتدایی و متوسطه دوره اول برگزار می‌کنیم که می‌توانیم در آن دانش آموزان را به بازدید از برخی نیروگاه‌ها بیاوریم تا از این طریق قدرت و غرور ملی را به دانش آموزان نشان دهیم. ( 10 )

آمادگی برگزاری جشنواره ویژه مصرف بهینه آب :
– در حوزه پرورشی و فرهنگی آمادگی برگزاری جشنواره‌ای به‌عنوان جشنواره فرهنگی و هنری ویژه مصرف بهینه آب را با هدف توسعه و ترویج فرهنگ بهینه‌سازی مصرف طراحی کنیم و مدلی را برای اثربخشی فرهنگی ارائه دهیم و دانش‌آموزانی که می‌توانند کنترل کنند و مصرف درستی از آب‌ دارند مورد تشویق قرار بگیرند. تا مدلی انگیزشی برای خانواده‌ها از طریق دانش آموزان ایجاد شود.( 11 )

ایجاد دبیرخانه فعالیت مشترک وزارت نیرو و آموزش‌وپرورش برای پی گیری امور مربوط :
– متأسفانه در مصرف انرژی الگوی درستی نداریم. همه ما اعتقاد به گفتگو داریم ولی گزینه گفتگو به‌تنهایی اثربخشی ندارد باید برای ایجاد یک گفتگوی مستمر در هر استان یک دبیرستان دخترانه و یک پسرانه را با ابلاغ، دبیرخانه فعالیت مشترک وزارت نیرو و آموزش‌وپرورش قرار دهیم تا امورات مربوطه را پیگیری و به ستاد گزارش دهند.
طرح آجر به آجر را به طرح مدرسه به مدرسه تبدیل کنیم و مدرسه‌سازی تخصصی دستگاه‌ها را اجرا کنیم. ( 12 )

آموزش الگوی صحیح مصرف و فرهنگ‌سازی استفاده بهینه ی انرژی از طریق کتب درسی و تکالیف فعالیت محور :
– با توجه به ظرفیت بالای وزارت آموزش‌وپرورش اگر میلیاردها تومان به صداوسیما پول پرداخت کنید تا یک تبلیغ برای فرهنگ‌سازی در خصوص موضوعی خاص انجام دهد، هنوز هم نمی‌تواند با یک عنوان درسی که در یک کتاب درسی گنجانیده می‌شود برابری کند. اقدام آموزش‌وپرورش و وزارت نیرو در بحث هم‌افزایی می‌تواند هم آموزش‌وپرورش را نیرومند و هم نیروی آموزش‌دیده را قوی بسازد. ( 13 )

– در سال 1397 کتاب جدیدی به‌عنوان انسان و محیط‌زیست با عنوان‌های آب، خاک، هوا و انرژی و پسماند؛ بسیار مورد توجه دانش آموزان و مدارس قرار گرفت که کار را به‌صورت عملی به دانش آموزان می‌آموزد. ( 14 )

– در دوره ابتدایی در خصوص ضرورت هم‌افزایی از طریق تکالیف فعالیت محور استفاده درست از منابع را به دانش آموزان یاد دادیم و مدیریت درست استفاده را در خانواده به عهده دانش‌آموز گذاشتیم و به معلمان اجازه دادیم بر اساس پیشنهاد‌ها دانش آموزان به آن‌ها نمره دهند. ( 15 )

– وابستگی متقابل در سطح ملی برای نهادها و دستگاه‌ها اجتناب‌ناپذیر است. یک نگاه هماهنگ‌کننده در سطح عالی می‌تواند باعث پیشرفت باشد و در سطح کتاب‌های درسی هم به آب و مصرف درست آن اشاره ‌شده است در این مورد درس جغرافیا بیشترین ظرفیت را دارد و برخی دروس دیگر هم در این زمینه مطالبی ارائه داده‌اند. ( 16 )
—————————————————————————————————————–
ماخذ : گزارش مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش از جلسه گفتگوی شورای معاونان وزارت آموزش و پرورش در روز شنبه  28 تیر 99 ( https://www.medu.ir/fa/ )                                                                                           

( عنوان بندی، تلخیص و ویرایش توسط دفتر مشاوره موسسه فرهنگی دانش )
1 و 2 و 3 و4 – علی باقرزاده رئیس مرکز هماهنگی و حوزه وزارتی
5 – علی الهیار ترکمن، معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش
6 و 7 – مجتبی زینی وند، رئیس سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی
8 – مهراله رخشان مهر رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس
9 و 10 و 11 – علیرضا کاظمی، معاون پرورشی و فرهنگی
12 – سید جواد حسینی رئیس سازمان استثنایی
13- احمد لاشکی، معاون حقوقی و امور مجلس
14 – امانی طهرانی، دبیرکل شورای عالی آموزش‌وپرورش
15 – حکیم زاده معاون آموزش ابتدایی
16 – علیرضا کمرئی، معاون آموزش متوسطه