عادات غذایی (21 ) : تغذیه و یادگیری – بخش هفتم: تقویت حافظه/ قسمت ششم : ادویه مناسب برای تقویت مغز (1- زعفران )

مبحث: پزشکی-بهداشتی
عنوان اصلی: تغذیه (عادات غذایی)
عنوان فرعی: تغذیه و یادگیری
عنوان فرعی تر : ادویه مناسب برای تقویت مغز( زعفران )

*مقدمه: 
 باید بدانیم که مغز نیاز به جبران و احیای خود دارد تا بتواند قالب و توانایی خود را حفظ کند.برخی از خوراکی‌ها می‌توانند سبب تقویت مغز شوند. برخی مواد غذایی، در تولید یاخته های عصبی و حفظ انعطاف پذیری مغز موثر است. زعفران یکی از ادویه ها و گیاهانی است که برای برای مغز و اعصاب مفید می باشند. (1)

زعفران با افسردگی مقابله می کند، قدرت حافظه و یادگیری را افزایش می دهد. نتایج تحقیقاتی که در سال ۲۰۰۵ انجام شد، نشان داد مصرف روزانه زعفران برای درمان افسردگی خفیف موثر است. (1)

*تعریف :
زعفران ، گياهی است چند ساله كه دارای پياز می باشد این پیاز دارای غلاف قهوه ای رنگی است. اين گياه در جنوب غربی آسيا، جنوب اسپانيا و جنوب اروپا روییده می شود. دارای ساقه و شش گلبرگ بنفش رنگ و 3 رشته كلاله قرمز رنگ می باشد. قسمت مورد استفاده گیاه زعفران کلاله نارنجی رنگ گل آن می باشد. كلاله زعفران حاوی چربی، املاح معدنی و موسيلاژ است. تکثير زعفران منحصرا توسط غده زير زمينی بنه ( کورم ) متداول است. عطر و بوی زعفران به علت وجود اسانس بی رنگ تروپن دار و يك تركيب اكسيژن دار و همراه با سينئول به نام سافرانال می باشد. طعم زعفران مربوط به هيتروزيد تلخ پيكروكروسين است. رنگين بودن زعفران مربوط به وجود ماده ای به نام كروسين می باشد.(2)

زعفران ماده غذایی با ارزشی است که به مقدار کم از گیاه زعفران بدست می آید در واقع از هر 100 تا 200 هزار گیاه زعفران، حدود 5 كيلوگرم گل زعفران بدست می آيد كه وزن 5 کیلوگرم زعفران تازه بعد از خشك شدن به يك كيلوگرم می رسد. (2)

*خواصی از زعفران که به طور مستقیم و غیر مستقیم با یادگیری مرتبط است :

1- افزایش دهنده تمرکز حواس؛ زعفران افزایش دهنده تمرکز حواس است و در پیشگیری از آلزایمر و پارکینسون موثر می باشد.

2- زعفران گیاه ضد افسردگی؛ مصرف زعفران در پیشگیری از بروز افسردگی موثر است. بر اساس تحقیقات امروزی نیز نتیجه گرفته شده است که زعفران دارای خواص ضد افسردگی است و این در حالی است که بر اساس تب سنتی به زعفران خواص فرح بخشی و خنده آوری نیز نسبت داده اند. بر طبق نتایج این تحقیقات استفاده از زعفران در غذا و نوشیدن حداقل یك فنجان چای زعفران برای تمدد اعصاب توصیه می شود.(2) اگر افسردگی را یکی از عوامل بازدارنده یادگیری بدانیم، با مصرف به جا و مناسب زعفران برای کنترل افسردگی، یکی از موانع یادگیری برطرف می شود.

3- زعفران در درمان دردهای با منشاء عصبی موثر می باشد. مشخص است که در صورت بروز درد های عصبی، تمرکز بر روی مطالب مهم برای یادگیری، کاهش می یابد.(2) پس با کنترل و رفع این مشکل، زمینه یادگیری بهترفراهم می شود.

4- زعفران برای مشکل کم خوابی مفید است.(2)از عوامل برهم زننده تمرکز و به دنبال آن؛ یادگیری، اختلالات خواب است. بنابراین اگر به طرق مختلف از جمله با مصرف به اندازه زعفران، مشکل بی خوابی و کم خوابی برطرف شود، یکی دیگر از موانع یادگیری، از بین می رود.

زعفران خواص متعدد دیگری دارد که در این نوشته تنها مواردی که به طور مستقیم و یا غیر مستقیم به تمرکز و یادگیری مرتبط بور ذکر گردید.

* مقدار مصرف مجاز:
مصرف سه گرم زعفران برای هر نفر در ماه بسیار سالم و سودمند می باشد.(2)

*** یادآوری مهم :
1- عدم مصرف بی رويه زعفران : مصرف بیش از 5 گرم آن برای هر نفر در ماه مضر می باشد. مصرف 5 گرم زعفران در يك وعده غذائی می تواند منجر به مرگ انسان گردد. بنابراین مصرف بی رويه زعفران مضر می باشد و باعث استفراغ، كاهش ضربان قلب، خون ريزي از بيني، خون ریزی از پلك ها و لب و موجب سر گيجه، بي حالي، زردي پوست و عوارض خطرناك ديگر می شود که این عواقب حتی می تواند منجر به مرگ شود.(2)

2-نگهداری از زعفران: زعفران را بايد دور از نور و رطوبت نگهداری کرد زعفران را درظروف شيشه اي يا فلزي دربسته نگهداري نمایید. توجه داشته باشید اسانس زعفران قابل تبخير شدن است، بنابر این درب ظرف زعفران را ببندید درصورت باز ماندن درب ظرف زعفران اثرات داروئی و کیفیت آن كاهش می یابد.(2)
—————————————————————————————————
انتخاب مطلب، ویرایش، دسته بندی، کم و اضافه کردن مطلب توسط :دفترمشاوره موسسه فرهنگی دانش (ج. ابراهیمی)
منابع:
1- 7sib.ir – fekreno.org
2- http://www.beytoote.com/cookery/khavas-ghaza/saffron-properties.html