«« لیستین نقش مهمی در میانجی های عصبی دارد. این ماده با تولید استیل کولین موجب افزایش قدرت حافظه می شود. »»
مبحث: پزشکی-بهداشتی
عنوان اصلی: تغذیه (عادات غذایی)
عنوان فرعی: تغذیه و یادگیری
عنوان فرعی تر :تقویت حافظه (مواد غذای حاویلیستین )
ماده‌ای به نام لیستین است که عدس، ذرت، شیر، زرده تخم مرغ، تخمه آفتابگردان، جوانه گندم، بادام زمینی، آرد جوی دوسر و جگر گوساله از منابع آن به حساب می آیند. لیستین نقش مهمی در میانجی های عصبی دارد. این ماده با تولید استیل کولین موجب افزایش قدرت حافظه می شود. مخصوصا در نوزادانی که مادرانشان در دوران بارداری مواد حاوی کولین مثل کاهو، کلم و کره بادام زمینی را در جیره هفتگی اشان گنجانده اند.
یکی دیگر از مواردی که روی هوش و تقویت قدرت حافظه موثر است، استفاده از مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان هاست. موادی نظیر سبزیجات تازه با خنثی کردن رادیکال های آزاد حالت ارتجاعی رگ ها را حفظ کرده و موجب خون رسانی بهتر به مغز و اعصاب شده و به طور غیرمستقیم از کاهش توانایی فکری جلوگیری می کنند. ( 1 )
تذکر مهم در مورد استفاده از ماده لیستین صنعتی غیرمجاز:
سازندگان شكلات از كدام لسيتين استفاده مي كنند؟
گزارشي درباره طبيعي يا صنعتي بودن لسيتين مصرفي در شكلات هاي ايراني
اوايل سال 88 ايميلي به دست بسياري از ايراني ها رسيد كه در آن اعلام شده بود شكلات هاي ايراني به ماده سرطان زاي لسيتين صنعتي آلوده است و كودكان كه بيشترين مصرف كننده شكلات هستند، در معرض خطر هستند و بايد از مصرف آنها جلوگيري شود.
بعد از گذشت چند ماه از انتشار اين ايميل ها انجمن صنف شكلات و شيريني ايران نامه اي خطاب به اداره نظارت بر مواد غذايي نوشت و با انتقاد از شرايط به وجود آمده خواهان تكذيب مطالب منتشره شد. بعد از آن، تكذيبيه رسمي از سوي دستگاههاي مسئول منتشر نشد تا اين كه اوايل آذر 91 دكتر بهروز جنت معاون غذاي سازمان غذا و داروي وزارت بهداشت استفاده از لسيتين صنعتي در توليد شكلات ها را رد و اعلام كرد نگراني هاي موجود در زمينه احتمال استفاده از لسيتين صنعتي در توليد شكلات هاي كشور برطرف شده است. با اعلام برطرف شدن نگراني ها از سوي معاون غذا، مشخص شد اطلاعاتي كه سال 88 در اينترنت منتشر شده بود بي پايه و اساس نبوده است. به گفته جنت، آب را هم اگر بدون در نظر گرفتن حد مجاز براي دريافت روزانه مصرف كنيم، عوارض خاص خود را بر جاي خواهد گذاشت. با اين حال، به پرسش اصلي اين ماجرا كه همان سرطان زا بودن لسيتين صنعتي و همچنين استفاده از لسيتين صنعتي به جاي طبيعي، پاسخ داده نشد.
براي برطرف شدن ابهامات درباره استفاده از لسيتين در تهيه مواد خوراكي خصوصاً شكلات كه بيشتر مورد مصرف كودكان است با كارشناسان تغذيه و صنايع غذايي به گفت و گو نشستيم.
دكتر مسعود كيمياگر، متخصص تغذيه معتقد است چون تهيه لسيتين طبيعي خيلي هزينه بر است و ممكن است صرفه اقتصادي نداشته باشد بعيد نيست برخي توليدكننده ها اقدام به ساخت تركيبي شبيه لسيتين كنند كه در اين صورت بايد از طرف سازنده مشخص شود تا مصرف كننده از آن مطلع باشد.
وي افزود: مواد غذايي زيادي مانند زرده تخم مرغ، بادام زميني، جوانه گندم، حبوبات و اسفناج حاوي لسيتين هستند كه غشاي سلول هاي بدن را مي سازند. تركيبات كلسترول هم از لسيتين تهيه مي شود كه يكي از مواد مهم در بدن براي تامين انرژي است. به گفته كيمياگر لسيتين طبيعي براي شكل گيري بافت هاي عصبي و مغزي كودكان بسيار مفيد است.
دكتر هدايت حسيني عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي نيز در اين خصوص توضيح داد: لسيتين فرآورده اي است كه از دانه هاي روغني مانند سويا تهيه مي شود و ماده يكنواخت كننده طبيعي است. دو مايع آب و روغن كه براي تهيه خوراكي ها مورد استفاده قرار مي گيرند در حالت عادي با هم مخلوط نمي شوند اما افزودن لسيتين به آنها باعث مي شود اين دو ماده يكنواخت و پايدار با هم تركيب شوند.
وي با اشاره به اين كه تنها چند شركت روغن كشي در كشور اقدام به توليد لسيتين مي كنند، اظهار داشت: عمده نياز صنعت شيريني و شكلات سازي از ساير كشورها تامين مي شود كه وزارت بهداشت، سازمان غذاودارو و موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران با انجام آزمايش ها و آناليزهاي مختلف مشخصات لسيتين وارد شده را بررسي مي كنند و در صورتي كه ويژگي هاي لسيتين طبيعي را داشته باشد مورد استفاده قرار مي گيرد.
دكتــر احمــدرضا درستي متخصص تغذيه و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران هم گفت: در حال حاضر بسياري از ويتامين هاي مورد نياز بدن هم كه در كارخانه هاي داروسازي توليد مي شوند شيميايي هستند و نمي توان بيمار يا افراد عادي را از خوردن آن منع كرد اما بعضي از مواد ممكن است تركيباتي داشته باشند كه سلامت بدن را به خطر بيندازد. وي ادامه داد: لسيتين ماده اي طبيعي است و در صورتي كه محصول فرآوري شده صنعتي آن از منابع سالم تهيه شود مضر نخواهد بود. برخي اوقات پذيرفتن بدون بررسي بعضي شايعات نگراني براي مصرف كننده به دنبال دارد اما در خصوص استفاده از لسيتين مي توان گفت مصرف شكلات هاي استاندارد و توليد شده در شركت هاي معتبر ايراني كاملاً بدون ضرر است.
مهندس قاسم فدوي كارشناس صنايع غذايي در اين خصوص گفت: نخستين بار نيست كه اينگونه اخبار غير علمي و هيجاني در فضاهاي مجازي و حتي رسانه هاي مكتوب، پخش می شود. تفاوت مواد اوليه با كيفيت خوراكي يا غيرخوراكي معمولاً در ميزان خلوص آنهاست. كارشناسان وزارت بهداشت و موسسه استاندارد به كرات در محل توليد حاضر شده و بر نحوه كنترل كيفيت و بهداشت نظارت مي كنند. پس امكان بروز اينگونه اتفاقات و توليد مواد غذايي ناسالم در واحدهاي صنعتي كه داراي شماره پروانه ساخت وزارت بهداشت و نشان استاندارد هستند، ناممكن است. وي افزود: با توجه به اين كه در فرآيند روغن كشي از سويا و آفتابگردان مقدار زيادي لسيتين به عنوان محصول فرعي به دست مي آيد، كشورهاي امريكا و چين از عرضه كنندگان بزرگ اين ماده هستند پس تمام لسيتين هاي موجود در بازار جهاني طبيعي است.
با اين حال، پيگيري هاي خبرنگار دانش از موسسه استاندارد براي روشن شدن حقيقت موضوع، به جايي نرسيد و روابط عمومي اين موسسه نه تنها حاضر به همكاري نشد بلكه با برخوردهاي غيرمعقول و توهين آميز، سوالي را كه ذهن بسياري از مردم را مشغول كرده بي پاسخ گذاشت ( 2 )
———————————————————————————————————————————————— منابع:
آخرین دیدگاه‌ها