دلایل پولی شدن آموزش ضمن خدمت فرهنگیان

چرا آموزش ضمن خدمت فرهنگیان در دولت پولی شده است؟

یک میلیون معلم در آموزش و پرورش نیاز به بهسازی دارد و دانشگاه فرهنگیان در نظام آموزش و پرورش کشور بار تحول و ارتقاء را به دوش می‌کشد. از دیرباز مراکز تربیت معلم محوری‌ترین پایگاه در امر آموزش و توانمندسازی نسل بعد را برعهده داشته‌اند.

توسعه مهارت حرفه‌ای و توانمندی‌های علمی و تربیتی معلمان با ارتقاء کیفی آموزش‌های ضمن خدمت و برنامه‌ریزی برای روزآمدکردن اطلاعات تخصصی و تحصیلات تکمیلی معلمان متناسب با نیاز آموزش و پرورش جزء سیاست‌های کلی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش است؛ این مسئولیت برعهده مرکز بهسازی منابع انسانی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان است.

آموزش ضمن خدمت از لحاظ سازمانی به آن آموزشی گفته می‌شود که پس از استخدام فرد در سازمان صورت می‌گیرد و هدف از آن آماده‌سازی افراد برای اجرای بهتر مسئولیت‌هایشان و بهبود توانایی‌ها و مهارت‌های آنان است. آموزش ضمن خدمت به صورت امروزی ابتدا در جوامع غربی در سده ۱۴ خورشیدی آغاز شد.

لغو تعهدات خدمت: در صورتی که قانون متعهدین به خدمت آموزش و پرورش (مصوب ۱۳۶۹) لغو شود، از این پس دانشجویان از میان افراد دارای مدرک دیپلم و به شکل کنونی جذب نخواهند شد. البته این موضوع شامل دانشجویان کنونی این دانشگاه نخواهد داشت و آنان با داشتن تعهد خدمت به استخدام آموزش و پرورش درخواهند آمد.

با توجه به کمبود نیروی متخصص با مدارک تحصیلی دانشگاهی متناسب با شرایط معلمی در دهه شصت و اوایل دهه هفتاد، در وزارت آموزش و پرورش به موجب «قانون متعهدین خدمت»، مصوب ۸ خرداد ۱۳۶۹ مجلس شورای اسلامی، دانشجویان مراکز و دانشگاه‌های تربیت معلم و رشته‌های دبیری دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی مکلف شدند در آغاز تحصیل خود به وزارت آموزش و پرورش تعهد ثبتی خدمت سپرده و از آغاز تحصیل نیز به استخدام رسمی آزمایشی وزارت مزبور درآمده و از حقوق و مزایای مربوط به مدارک تحصیلی لازم جهت ورود به دوره تحصیلی مورد نظر برخوردار شوند.

بدین ترتیب برای این‌گونه نیروهای انسانی، طرح از میزان نقش و توانمندی کسب‌شده و موفقیت خود در دوران تحصیلات دانشگاهی تضمین کاری وجود داشت. این امر یکی از نقاط ضعف اساسی دانش‌آموختگان بورسیه‌ها بوده است. با این وجود با توجه به کمبود نیروی انسانی تحصیل‌کرده دانشگاهی، سپردن تعهد استخدامی و بورسیه دانشجویان صرفاً برای تضمین تأمین نیروی انسانی موردنیاز وزارت یادشده صورت می‌گرفت.

این در حالی است که از اواسط دهه ۱۳۷۰ و با ورود کافی نیروی انسانی تحصیل‌کرده دانشگاهی به بازار کار، نه تنها تأمین نیروی انسانی مورد نیاز دستگاه‌های اجرایی از جمله وزارت آموزش و پرورش تضمین گردید بلکه حتی امکان انتخاب نیروهای شایسته‌تر نیز برای آنها فراهم شد. بدین ترتیب از آن زمان تاکنون دیگر فلسفه وجودی و وجوبی جذب نیروی انسانی به صورت بورسیه تعهد خدمتی در وزارت مذکور از بین رفته است.

با این وصف، جذب نیرو از طریق سپردن تعهد خدمت در وزارت مذکور تا سال ۱۳۸۶ به قوت خود باقی بود تا اینکه با اجرایی شدن قانون مدیریت خدمات کشوری و به استناد ماده (۱۲۷) آن، «قانون متعهدین خدمت به وزارت آموزش و پرورش» لغو شد و این امر یکی از درخشان‌ترین نکات قانون مدیریت خدمات کشوری بود و گامی اساسی در جهت ایجاد شایسته‌سالاری، اصلاح ترکیب کیفی نیروی انسانی و ارتقاء عملکرد در وزارت آموزش و پرورش برداشته شد. اما بعد از چند سال مجدداً براساس طرح نمایندگان مجلس، طی قانون الحاق دو تبصره به ماده ۱۷ قانون تعیین تکلیف معلمین حق‌التدریس و آموزشیاران نهضت سوادآموزی مصوب ۱۹ مهر ۱۳۹۱ مجلس، قانون متعهدین خدمت به آموزش و پرورش مجدداً احیاء شد. با توجه به اینکه در حال حاضر نیازهای آن وزارت برای مشاغل آموزشی به راحتی از بین فارغ‌التحصیلانی که از شایستگی‌ها و توانمندی‌های بهتری برخوردار بوده و در انتظار به دست آوردن شغل و استخدام می‌باشند، قابل تأمین بوده و دیگر نیازی به هزینه‌های اضافی برای بورسیه دانشجویان که تضمینی هم بر وجود شایستگی‌های لازم در آنان بعد از فارغ‌التحصیلی وجود ندارد، نمی‌باشد.

اولین واکنش؛ نوعی درآمد

علیرضا مؤمنی استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار سایت بسیج فرهنگیان درباره پولی شدن طرح ضمن خدمت فرهنگیان تصریح کرد: به دنبال اجرای این طرح، از آنجایی که دولت هزینه‌ای نمی‌کند و ادعای دولت که ارگان‌ها این اجازه را دارند خودکفا باشند عملاً نوعی درآمد محسوب می‌شود؛ اما از لحاظ اقتصادی تنها برای معلمان هزینه‌بر است.

وی افزود: اگر قرار است معلمان این مبلغ را پرداخت کنند قاعدتاً این دوره‌های آموزشی هم با کیفیت‌تر برگزار خواهد شد. چراکه به واسطه پرداخت شهریه توسط معلمان حاضر در دوره، از اساتید بهتر و دروس پیشرفته‌تر بهره‌ خواهند برد.

معاون دانشگاه آزاداسلامی واحد علوم و تحقیقات در ادامه با بیان اینکه ما نباید انتظار داشته باشیم خدمات رایگان از دولت دریافت کنیم، خاطرنشان کرد: دولت باید کوچک و چابک شود و تنها وظیفه سیاستگذاری را برعهده بگیرد؛ اگر دولت در هر جایی که می‌خواهد خودش وارد عمل شود و هزینه‌های خود را پرداخت کند این امر موجب حجیم شدن دولت و موجبات بالارفتن هزینه‌های دولت را فراهم می‌کند و هزینه کردن بودجه‌های عمرانی کشور برای هزینه‌های شخصی خود می‌باشد.

موضعی با فهوای عدم مدیریت و بی‌تدبیری

حجت‌الاسلام سیدجواد موسوی هوایی معاون آموزشی و پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی نیز در گفت و گو با خبرنگار حجیم‌شدن بار هزینه‌ای دولت را قبول دارد و معتقد است دولت از نظر سرمایه و نقدینگی فشارهای سختی را متحمل می‌شود، اظهار داشت: پیش از مطرح شدن این طرح، آموزش‌های ضمن خدمت با پرداخت مبلغ ۵۰ هزار تومان از سوی خود وزارتخانه به مرحله اجرا می‌رسید و پس از ارتقاء نیز حقوق آن‌ها افزایش پیدا می‌کرد. اما حالا این مبلغ را از خود معلمین دریافت می‌کنند با کیفیت و شرایط کمی بهتری!

وی با اشاره به کج‌سلیقگی‌هایی که از سوی برخی از دولتمردان حادث شده، افزود: در جای دیگری شاهد هستیم دولت ماجرای بیمه زائران کربلا را در اربعین حسینی به میان می‌آورد. جمهوری اسلامی به جای این همه شبهه و کج‌سلیقگی می‌توانست طوری دیگری رفتار کند تا برخی از تنش‌ها ایجاد نشود. قطعاً در این راستا پشت پرده‌ای وجود داشته که بخش عمده‌ای از آن به بی‌تدبیری برمی‌گردد.

معاون آموزشی و پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی با اشاره به اینکه دولت در فشار است و به پای بی‌تدبیری‌ها و عدم مدیریت مناسب می‌سوزد، تصریح کرد: باید دولتمردان و مسئولین جوامع قدر و منزلت معلمین و آموزگارانشان را بدانند؛ به اعتقاد بنده اگر امروز دولت نمی‌تواند هزینه این دوره‌ها را متحمل شود شاید علت آن عدم نظارت و کنترل مناسب و از دست رفتن بودجه صندوق فرهنگیان باشد. ما در تحریم هستیم و اسیر ظلم و بدعهدی مستکبرین شدند که ماجرای برجام را ایجاد کردند. البته ناگفته نماند که این مسائل به بی‌تدبیری و عدم مدیریت مناسب برمی‌گردد.
———————————————————————————————————————
راه دانا ( تاریخ انتشار: 22دي1395|22:26 – کد خبر: 212870 )