به نام خالق یکتا
برای مطالعه در هر علمی می بایست که به منابع اصیل وغنی آن مراجعه نمود. می بینیم که مثلا در رشته زیست شناسی ، شاخه گیاه شناسی یکی از منابع مهم دامن طبیعت است. اصل تغییرات و تحولات ازجمله رشد و نمو وشناخت واکنش های مهم گیاهان به منظوراستفاده از آن ها در زندگی انسا ن ها ، درمحل تولد و رویش آن ها ، یعنی طبیعت بکر ، قابل سنجش و نتیجه گیری است. همچنین است در مورد حشرات و جانوران و حیوانات . طبیعت ، ذخیره عظیم خدادادی است برای بدست آوردن و تکمیل آگاهی های لازم با ورودی های متعددی که در آن تعبیه شده است .
در تعالیم الهی نیز به عنوان یکی از منابع کسب معرفت ، به آن اشارات متعددی شده است. (البته به عنوان یکی از راه های شناخت درحوزه دینی است که ازطریق مطالعه آثارو منتج به شناخت عقلی می شود)
برای نمونه به چند آیه از آیات روح بخش قرآن کریم توجه کافی بفرمایید:
– «قل انظروا ماذا فى السموات والارض…» (یونس، 101)
(بگو بنگرید كه در آسمان و زمین چه چیزهایى است…)
– – «و فى الارض آیات للموقنین و فى انفسكم ا فلا تبصرون » (ذاریات، 21-20)
(و در زمین براى اهل یقین نشانه هایى است، و همینطور درنفوس خود شما، آیا به چشم بصیرت نمى نگرید؟)
– – – «قل سیروا فى الارض فانظروا كیف بداالخلق…» (عنكبوت،20)
(بگو در زمین سیر كنید و ببینید كه خداوند چگونه خلقت راآغاز كرد…)
این آیات حاكى از این هستند كه شناخت طبیعت امكان پذیر است والا امر به مطالعه آن نمى شد.
—- «افلم یسیروا فى الارض فتكون لهم قلوب یعقلون بها…» (حج، 46)
(آیا آنها در زمین سیر نكردند تا دلهایى داشته باشند كه با آن حقیقت را درك كنند… )
در این آیات نظر و رؤیت به معناى دیدن همراه بااستنتاج عقلى آمده است. در چند مورد هم از تجاربى عملى كه مقدمه كسب معرفت گشته اند سخن به میان آمده است. 
—– «هو الذى انزل من السماء ماء لكم منه شراب و منه شجرفیه تسیمون و ینبت لكم به زرع و الزیتون و
النخیل والاعناب و من كل الثمرات ان فى ذلك لایة لقوم یتفكرون » (نحل، 11-10)
(اوست خدائى كه آب را از آسمان فرو فرستاد تا از آن بیاشامید و درختان را پرورش دهید. مى رویاند بوسیله آن كشت و زیتون و درختان خرما و انگور و همه میوه جات را.بى شك در این امر نشانه اى است بر آنهایى كه اندیشه مى كنند.)
—— «الم تر ان الله انزل من السماء ماء فسلكه ینابیع فى الارض ثم یخرج به زرعا مختلفا الوانه ثم یهیج
فتریه مصفرا ثم یجعله حطاما ان فى ذلك لذكرى لاولى الالباب » (زمر، 21)
(آیا نمى بینى كه خدا آب را از آسمان فرو فرستاد و آن را درنهرهاى زمین روان ساخت، آنگاه بوسیله آن گیاهان رنگارنگ را برویاند و سپس آن را خشك مى سازد و تو آن را زرد شده مى بینى، و سپس آنها را بصورت گیاهان خرد شده در مى آورد؟در این مطلب پندى است براى مردم عاقل.)
——- «و هوالذى انشاكم من نفس واحدة فمستقر و مستودع قد فصلنا الایات لقوم یفقهون » (انعام، 98)
(اوست كسى كه شما را از یك نفس آفرید، انسانهایى باآفرینش كامل و انسانهایى ودیعه گذاشته شده با آفرینش ناتمام،ما نشانه هاى خود را برشمردیم تا آنها كه داراى دركندبیندیشند.)
“واژه هاى تفكر، تعقل، تفقه و… كه در آیات فوق بكاررفته اند همگى (با اختلاف مراتب) حاكى از این هستند كه براى فهم
طبیعت باید از قوه عاقله استفاده كرد. مثلا تفكر، كه در آیات زیادى وارد شده است، عبارت از این است كه از آگاهی هاى قبلى شروع كنیم و به آگاهی هاى جدید برسیم.” ( منبع : http://sdahcrit2.mihanblog.com/post/11)
آنچه که از طبیعت برای بازسازی روان خود می توانیم بیاموزیم:
وجودانسان با طبیعت بیرون سنخیت دارد . بنابراین شناخت و ارتباط همراه با معرفت با هرکدام از آن دو، قطعا باعث شناخت بهتر و بیشتر ی ازدیگری شده و عاملی برای بهینه سازی یکدیگر خواهند شد.
ادامه مطلب را به مقاله ای دیگر وا می نهیم.
مرکزمشاوره موسسه فرهنگی دانش
15/اسفند/1391-جعفرابراهیمی
آخرین دیدگاه‌ها