امنیت روانی 14 ( بخش چهارم :عوامل موثر امنیت روانی/ قسمت اول : نقش زنان و مادران)

« زنان به عنوان عضوی از جامعه و نیمی از کل اعضای یک جامعه، از سه جهت در جامعه تأثیرگذار هستند. از یک نظر در نقش زن بودن، از جهت دیگر در نقش مادر بودن و تربیت نسل آینده و از طرف دیگر در نقش همسر بودن نقش مهمی دارند. اگر در جامعه ای به دنبال پیش‎ رفت و توسعه باشیم، باید به این سه نقش مهم زنان بها بدهیم. »

مبحث: روان شناسی
عنوان اصلی: امنیت روانی
عنوان فرعی: عوامل موثر
عنوان فرعی تر : نقش زنان و مادران

هر گونه سلامت یا عدم سلامت فضای خانه و خانواده، در بودن یا نبودن امنیت روانی در فرد مؤثر است. همه ی ما دوران کودکی خود را پشت سر گذرانده ایم؛ اگر بدون در نظر گرفتن اطلاعات و اعتقادات که هر روز از سوی رسانه ها به ما تزریق می شود، تنها به کودکی خود بپردازیم، به خوبی خواهیم دید که هیچ چیزی بالاتر از امنیت روانی و آسودگی خیالی نیست که در کنار مادران مان داشتیم. هر چند پدر نیز تکیه گاه و مأمنی قوی و مطمئن برای مان بود، اما او هم مثل فرزندان به امنیت خاطری نیاز داشت که از سوی مادر تأمین می شد، زیرا با وجود مادر همه چیز همیشه سر جای خودش بود. حتی اگر نگاه روشن فکرانه ای هم داشته باشیم و بخواهیم پدر را جایگزین یا شریک مسئولیت های فردی و اجتماعی مادر کنیم، باز هم نقش مادر پررنگ تر است و قابلیت های او در مدیریت روانی و عاطفی خانواده بهتر از پدر است.

خانواده هسته ی اولیه ی تشکیل دهنده ی هر اجتماعی است که پدر و مادر پایه های اصلی آن هستند. زنان به نسبت مردان انعطاف پذیری بیش تری دارند و قابلیت های فطری و رقیق عاطفی آن ها سبب می گردد تا بتوانند غائله های بزرگ را به اتفاقات سطحی تبدیل کنند، به همین خاطر زنان نقش به سزایی در سلامت روانی جامعه دارند و با درایت خود می توانند خانواده را از بحران های مختلف عبور دهند و فشارهای روانی را کنترل کنند.

در گفت وگویی کوتاه با دکتر «صدرا رحامی» متخصص روان شناس، وی با توجه به اهمیت نقش زنان در سلامت یا عدم سلامت خانواده و جامعه گفت: «زنان به عنوان عضوی از جامعه و نیمی از کل اعضای یک جامعه، از سه جهت در جامعه تأثیرگذار هستند. از یک نظر در نقش زن بودن، از جهت دیگر در نقش مادر بودن و تربیت نسل آینده و از طرف دیگر در نقش همسر بودن نقش مهمی دارند. اگر در جامعه ای به دنبال پیش‎ رفت و توسعه باشیم، باید به این سه نقش مهم زنان بها بدهیم. اگر به هر شکلی به این عضو زیربنایی و مهم جامعه کم توجه باشیم، باعث سیر نزولی حرکت اجتماع خواهیم بود. در دیدگاه مسلمانان باید از جهت تربیتی زنان را به گونه ایی معتقد و پای بند به عفاف و حجاب پرورش دهیم تا هنگام بزرگ سالی در هر نقشی بتوانند محیطی مناسب ایجاد کنند. در فضای اجتماعی بی بندوبار که مقوله ی حجاب و عفاف رعایت نمی شود، عوارض روانی و اجتماعی بسیاری باعث چالش های زیادی می شود. بنابراین لازم است بدانیم که سلامت و یا عدم سلامت یک جامعه، به خصوص در مورد ایجاد امنیت روانی بیش تر از همه، به زنان مربوط می شود. البته این امر تکلیفی از دوش مردان برنمی دارد؛ اما زنان به دلیل شرایطی که دارند، بیش تر تأثیرگذار هستند. پس جامعه باید به محیط و فضای مناسبی برای زنان فراهم کند تا نتایج مطلوب به دست آورد.»

البته برخی سیاست گذاری های دولتی و حکومتی که به تقلید از جوامع غربی شکل می گیرد، تهدید بزرگی برای امنیت روانی خانواده ها و متعاقب آن اجتماع تلقی می شود؛ سیاست هایی که وقتی خوب نگاه کنیم، می بینیم ریشه های تفکرات فمینیستی و لیبرال خواهی در آن موج می زند؛ در حالی که امنیت روانی خانواده متأثر از شخصیت زنان و مادران است. این گروه به دلیل ویژگی های شخصیتی و روانی بیش تر از مردان آسیب می بینند؛ در نتیجه عواقب آن به نظام خانواده و متعاقباً به اجتماع لطمه وارد می کند. متأسفانه بعضی سیاست های تقلیدی باعث می شود تا پایه و اساس امنیت روانی، به مخاطره بیفتد. از جمله ایجاد رشته های تحصیلی نامتناسب با روحیات و شخصیت زنان در دانشگاه ها، تحت عنوان مساوات زن و مرد، مانند مهندسی معدن، جوش کاری، مکانیک و… که با روحیات لطیف زنانه تناسبی ندارد و یا اشتغال زایی زنان به هر قیمت مانند رانندگی. در هر حال این گونه نگاه های فمینیستی به تقلید از جوامع غربی عواقب مطلوبی نخواهد داشت؛ زیرا زنان را از خصایص لطیف خدادادی به دور می کند و دیگر توانایی مدیریت روانی خانه و خانواده را نخواهند داشت و این یعنی هشدار برای سلامت خانواده و به دنبال آن جامعه.

این در حالی است که ما همیشه به دلایل مختلف از جمله نبود سلامت روانی خانواده ها، و فسادهای فردی و اجتماعی نگران بودیم. پیاده کردن موبه موی تجربه ها و اندیشه های منسوخ شده ی دنیای غرب در کشور بیش تر تابع سلایق شخصی برخی مسئولان و روشن فکران دانشگاهی متأثر از فرهنگ غرب است که باعث شده تا با دست های خودمان پایه های ستون خانواده را متزلزل کنیم. با این کار به تدریج مادران را از جایگاه روانی و عاطفی دور کرده و با تقلیدهای کورکورانه برای آن ها نیازآفرینی می کنیم. این یعنی ایجاد نیازهای کاذب در خانواده ها و میان سایر اعضای خانه، مثل میل به مصرف گرایی، مدگرایی، تجمل گرایی و… که هر کدام از این ها کم کم به نیازهای اصلی افراد تبدیل می شوند؛ چنان چه برای نیل به آن ها گاه خود را به سختی هم می اندازند.

در گفت وگویی که با حجت الاسلام و المسلمین علیرضا پناهیان داشتیم، ایشان معترضانه نسبت به این نوع نیازآفرینی های کاذب که برای بنیان خانواده ها مضر است، گفت: هر روز با تبلیغات متنوع و رنگارنگ توسط رسانه ها به خصوص تلویزیون، چاه نیازآفرینی خانواده ها عمیق و عمیق تر می شود؛ به صورتی که افراد از نیازهای اساسی و اصلی در زندگی خود و خانواده شان دور می شوند. ما نیازهای کاذب را زیاد و آن ها را اشباع کرده ایم. مرتب چاه نیاز برای افراد حفر می کنیم و این همان کاری است که غرب در حال انجام آن است و ما منتقد آن هم هستیم.
وظیفه ی کارشناسان و متخصصان علوم اجتماعی در کشور این است که مردم را با نیازهای واقعی و فطری شان آشنا کنند. متأسفانه در این میان بیش تر از همه زنان آسیب پذیر هستند و کم کم از مسیر فطری خود منحرف می شوند. آنان به جای آن که وقت و هزینه شان را در آرامش روانی و عاطفی صرف کانون خانه و خانواده کنند، صرف امور حاشیه ای و رقابت های کورکورانه می کنند تا از دیگران چیزی کم نداشته باشند.

اگر به تاریخ معاصر کشور نگاهی بیندازیم به خوبی می توانیم به جایگاه زنان در ایجاد سلامت روانی جامعه پی ببریم. هنگامی که دشمن دید از هیچ راهی امکان حضور ندارد از طریق زنان و برهنگی آن ها وارد شد تا از این طریق امنیت روانی اجتماعی را متزلزل کند. جالب آن است که این نوع نگرش به زنان در دنیای غرب نیز تأثیرات منفی خود را گذاشته و امنیت روانی اجتماعی غرب را به شدت بمباران کرده است. تجاوز به زنان که بنابر آمار غربیان در کشورهای شان رو به فزونی است، بدون شک تأثیرات منفی زیادی را بر نهاد خانواده و شخصیت خود زنان می گذارد. اگر بخواهیم جامعه ای سالم و آرام داشته باشیم، می بایست فارغ از تمام نگاه ها و نظریات روشن فکرمآبانه ی غربی، زنان را در فضا و بستری آرام و سالم قرار دهیم تا سلامت خانواده و متعاقب آن اجتماع را تأمین کنیم.
————————————————————————————————————————————————————————— به نقل از:
پیام زن – شماره 252
( کلمات کلیدی ماشینی : امنیت روانی، ایجاد امنیت روانی در خانواده، خانواده، اجتماع، زن، سلامت، مادر،)